Иосиф Бродский /1940-1996/
Натюрморт
Эргэн тойронд маань хүрээлнэ
Тал талас нүдийг маань тамлана.
Тас харанхуйд л амьдрах юмсан.
Цэцэрлэгт хүрээлэнд суугаад
Гэр бүээрээ зугаалагсдыг
Цэгнэж араас нь аихад минь
Гэгээн өдөр намайг залхаана
Ханын хуанлид бисэнээр ол
Өвөл. Одоо намайг залхаана.
Харанхуйд намайгл залхаахынцагт
Үгээ би эмлэмз
Цаг болло.Одоо эхлэе
Юунаас эхлэх нь чухал биш
Цай балгасан мэт дуугүй сууж
чадна лдаа. Гэвч ярьсан нь дээр.
Юун тухай ярих вэ? Өдөр,шөнө
Юуг ч ярихаа эсвэл больчих уу?
Эд юмсан тухай ярих уу?
Эд юмс. Хүмүүсийн л тухай л биш бол
хамаагүй ээ. Хүмүүс бол үхчихнэ.
Хамтдаа би ч бас үхнэ
Эгээ л салхин дээр үг бичих шиг
энэ бол үр дүнгүй ажил.
Урсах цус минь хүйтэн.
Хөлдөж ёроолоо хүртэл мөстсөн
уулын гол шиг тийм хүйтэн
Хүмүүст би дургүй.
Тэднийг харах надад зохидоггүй.
Амьдрал тэдний хүүр царайд
тийм цэгэн засаршгүй,
арилшгүй трх суулгасан байдаг.
Хэцүү, таалмжгүй нэгэн зүйл
тэдний царайнаас мэдрэгддэг.
Тэднийг ч юм бэ, бүү мэд
мэхлээд байгаа нь анзаарагддаг.
Эд юмс хавгүй дээр
Нүгэл ч баян ч тэдэн үгүй
Ил нүүрэндээ ч ижилхэн,
далд гүндээч адилхан
Эд юмсын дотоодод
гагц тоосны чандар модны цох,
Эрвээхэйн хатсан цогцос,
гар хүрмээргүй хана туурга бий.
Асаасан гэрэл зөвхөн
тэр л тоосыг н гийгүүлдэг.
Аливаа юм бин битүү
хаалттай байгаад ялгаагүй
Барьсан лангуу гаднаасаа
дотороосоо л харагддаг шигээ,
Парисын Дар эхийн сүмийг
үргэлж надад санагдуулдаг.
Лангуун дотор түхэр харанхуй
Шалны алчуур хэзээч
лагшсан тоосыг нь үргээхүй
Эд зүйл гэдэг өөрөө
тоосоо сэгсэрч хаядаггүй,
хөмсгөө ч зангидаггүй
Тоос бол цаг хугацааны бие
мах цус нь болохоор тэр.
Бор шөнөөр биш, шар өдрөөр
нойр хүрдэг болчихлоо
Бодвол үхэл аман дээр минь
цайр толь тавиад
амьсгалыг минь шалгаж
солонгорох гэрлийн хоосролыг
аль хэр удаан тэсвэлэхийг минь
сорьж байгаа нь энэ биз ээ
Би хөдөлгөөнгүй хэвтэнэ
Гар хөл минь цэв мөс
Биеийн минь судсууд хөхрөөд
гантиг болон хатуурна.
Өчнөөн болон гайхшралыг
өнцөг буландаа тээж
эд зүйлс үгсийн
эмх журмаас алдуурна.
Эд юмс үнэгүй.Хөдөлгөөнгүй.
Энэ бол, үнэндээ, дэмийрэл
Эд юмс бол орон зай
энэнээс ангид юу ч үгүй
Тэднийг нурааж шатааж
задалж эвдэж хаяж болно
Тэглээ гээд эд юмс
чамайг хэзээ ч хараахгүй
Мод, Сүүдэр, Модны доорхи
үндсигй агуулагч газар
Тод бус бүдэгхэн бичиг
Өтөг шавар, Чулуун овоо
Ширэлдэж мушгирсан үндэс.
Ийм орооцолдооноос
ширхэг ширхгээрээ мултрах
ил далд чулууд
Эд юмс хөдөлгөөнгүйп
Байрнаас нь хөдөлгөх ч, зөөх ч аргагүй
Ийм сүүдрийн дунд
Хүн торонд орсон мэтээ
Бүхийл эд юмс. Тэдний бор өнгө
Дүр төрх арчигдаастай
Бүрэнхий. Юуч үгүййй
Хар зургийн нарюрморт.
Бүсгүй хүн болзоонд ирэх мэт
үхэл бидэн рүү ирэхэд
бүдэгхэн энэ айлчлал
үхүүлж аваачих биеэ онилно
Үс гэзэг, араг яс хохимой
Түүний дүр энэ биш
Үхэл ирнэ. Ирэхдээ
Чиний нүдээр харах болно.
- Миний хүү юм уу чи
миний бурхан юм уу
Загалмайд хадуулсаны чинь дараа
замаа би яаж олох вэ
Бурхан, хүү алин болохыг чинь мэдэхгүйгээр,
амьд үхсэн алин болохыг чинь ялгахгүйгээр
хэрхэн би гэрийнхээ босгыг
алхан орох вэ? гэх эх нь асуув
-Амьд байна уу, үхсэн байна уу
аяа хүү чинь мөнүү бурхан чинь үү
аль нь ч ялгаагүй биш үү дээ. гэж
Хариуд нь Христ өгүүлэв.
Г.Аюурзана-Дэлхийн сонгомол яруу найраг номноос.
